Proposals back to Vera, Benoît and Meg

Programme note 2 Feb 2004Dutch

item doc

Contextual note
Deze tekst werd gepubliceerd als programmatekst bij een toonmoment na een twee weken durende workshop met Vera Mantero, Benoît Lachambre en Meg Stuart die plaats vond tijdens Connexive #1 in januari 2004 in het Gentse Kunstencentrum Vooruit.

Tijdens Connexive #1: Vera Mantero loopt een Connexive-workshop, waarin een selecte groep uitgenodigde kunstenaars zich twee weken lang laat onderdompelen in de werkmethodes van de choreografen Vera Mantero (eerste week) en Benoît Lachambre (tweede week). Tussendoor geeft Meg Stuart (Damaged Goods) hen enkele sessies rond hypnose. De gasten-deelnemers werken tussendoor kleine voorstellen uit waarin ze de aangereikte instrumenten toetsen aan hun eigen praktijk. In Proposals back to Vera, Benoît and Meg tonen de kunstenaars hun aanzetten en voorstellen aan het publiek. Deze open werksessie is de ideale gelegenheid om van nabij kennis te maken met de choreografische werkprocessen van de deelnemers, stuk voor stuk bijzonder getalenteerde choreografen en dansers.

Tot zover de brochuretekst. Kondig een ‘open werksessie’ aan en er ontstaat een onderhandelingsruimte. Op het ogenblik dat ik dit schrijf is elke invulling nog hangende, al blijkt precies die onderhandeling omtrent de open werksessie, of zelfs omtrent de voorbereiding ervan een performance op zich. Enkele fragmenten uit dialogen en werksessies die plaatsvonden op zaterdagnamiddag en maandagochtend, zij het zonder de gebaren en stemverheffing.

***

Is dit een performance? Is dit een toonmoment? Een open werksessie dus. Waarin bovendien iets wordt teruggegeven, voorstellen namelijk. Maar aan wie? Aan Vera Mantero, Benoît Lachambre en Meg Stuart? Aan het publiek? Aan onszelf, dus aan Carlos Pez Gonzalez, Antonija Livingstone, Pierre Rubio, Isabelle Schad, Lilia Mestre, Jeroen Peeters, Frans Poelstra en Myriam Van Imschoot? En aan Astrid Endruweit en Sabina Holzer die al vertrokken zijn? Let’s have fun! Ja, maar willen we eigenlijk wel ‘performen’? Natuurlijk, voor mij is dat duidelijk, ik ben een performer, zet mij op een podium en ik perform! Okee, maar ik geef geen fuck om het publiek! Dan doen we gewoon alsof de toeschouwers er niet zijn. En wat zijn voorstellen precies? Een proces? Een reproductie van een proces? Een product? Een improvisatie? Gaat het dan niet te veel over onszelf? Staat het dan nog wel dicht genoeg bij de workshop? En er is zo veel materiaal ook, twee weken! Dat kunnen we onmogelijk communiceren, er is nog te veel te verteren, dat kan nog weken duren, misschien wel twee jaar. Maar willen we wel communiceren? Ik wil eigenlijk gewoon chinese checkers spelen en thee drinken, en dan zien we wel. Ging het niet om teruggeven? Zullen we beginnen met vijftien minuten free writing om alvast voor onszelf de ‘fundamental issues of the workshop’ uit te maken?

***

The Doctor and master of Analysis declared:
“Noodles!”
The Synthetologue responded:
“One noodle!”
The anti-Filidor roared:
“Noodles, noodles, namely a mixture of flour, eggs, and water!”
Filidor retorted instantly:
“Noodle, namely the higher of the Noodle, the highest Noodle himself!”

(Witold Gombrowicz, Ferdydurke, 1937)

Die Engelse vertaling is echt wel schitterend! Totaal niet, in het Frans en Nederlands staat er “macaroni”, dat is niet hetzelfde als “noodles” weet je, macaroni is hol, een soort buis. Ik verkies macaroni, canneloni eventueel, dat is nog iets breder als buis, daar kan meer saus in. En dat is helemaal waar het om draait, niet? Dat werk rond inwendige netwerken van buizen, ademhalingssysteem, spijsverteringsstelsel en zo, buizen die onze lichaamsopeningen verbinden, of open energiestromen tussen ons bekken en ons brein… Ja, zo’n cylindrische benadering van de omgeving is interessant, ik probeer echt een alternatief te creëren voor sferische opvattingen in mijn werk… Dat is waar Sloterdijk over schrijft, dat boek ligt op mijn schrijftafel. Vertel op, waar heeft hij het over? Ik heb het nog niet gelezen… Ik had een droom twee jaar geleden over spinnen, zoals de reuzenspinnen van Louise Bourgeois, stel je voor wat voor web die kunnen maken… Networking als een manier om kennis te delen, om te communiceren, maar dan in een ander soort globaal bewustzijn… In 1972 was dat ongetwijfeld de inzet met de uitvinding van het internet. Trouwens, in datzelfde jaar is de contact improvisatie uitgevonden… We zijn al sinds de jaren zestig op zoek naar alternatieve hiërarchieën die zich niet te veel aantrekken van patriarchale machtsmodellen, maar die kwamen geregeld terug, in de jaren zeventig en tachtig, en ook nu heb ik het gevoel dat er weer iets beweegt in die zin… Hé, kan iemand even herhalen waar het over gaat? Enfin, we waren net aan het werken, een geïmproviseerde lecture-demonstration over buizen! Ah, is dat één van de voorstellen? Ja, pff, nu zijn we eruit, waarom moeten we altijd discussiëren?

***

Ik heb hier ook nog een lijstje dat Vera heeft opgemaakt van voorstellen die de voorbije dagen circuleerden:

  • Een discussie houden met gebaren (Benoît)
  • Verderzetting van de toestand van het werkproces (Isabelle)
  • Lezing over Ferdydurke met gebaren, grimassen en een drumstel (Pierre)
  • Interpretaties van de brief van Martin Nachbar, dat is eigenlijk al een proposal back die veel interessante aanwijzingen bevat (Myriam)
  • Een gesproken introductie door Vera over haar compositiepraktijk, omdat we daar niet toe kwamen in de workshop (Vera)
  • Onszelf hypnotiseren via een film van João César Monteiro (Meg)
  • Een lijst opmaken van al de concepten en fundamentele issues van de workshop, gewoon om ze als woorden beschikbaar te maken (Lilia)
  • Uitvoeren van een oefening uit Vera’s workshop door Meg en Carlos, omdat ze er die week niet waren (Meg/Carlos)
  • ***

    Wat is ‘dit’ en ‘dat’? ‘Dit’ is ‘Jeroen, één minuut presentatie van zichzelf’, en ‘dat’ is iets anders. Neen, maar er is geen ‘dit’, er is een ‘hier’. Dus ‘hier’ is eigenlijk een soort energetisch veld. We praten over iets anders. Het ene is hoe je verschillende acties kunt verbinden, het andere hoe je die acties kunt presenteren. Dat is wat we bediscussiëren, of het gaat om ‘hier’ en ‘daar’, of dat we dingen kunnen doen als ‘nu ben ik in Frankrijk’, of dat je altijd moet zeggen dat je ‘hier’ bent. Dat is gewoon een keuze, een beslissing die we moeten nemen. Ik ben niet geïnteresseerd in de acties zelf, maar in de mogelijkheden om in die acties te geraken. Hij heeft het nu enkel over ‘hier’ en ‘daar’. Maar dat is toch hetzelfde als zeggen ‘dit is Jeroen die herinneringen heeft aan de zomer’! Je kunt zeggen ‘hier is Jeroen die herinneringen heeft aan de zomer.’ Neen, dit is gewoon het energetische veld van Jeroen die herinneringen heeft aan de zomer! En eender wie dat veld betreedt is ook in die energie. Ja, maar ik zeg gewoon dat als je de hele tijd zegt wat je doet… Maar je moet geen dingen zeggen, je moet gewoon zones markeren, niet? Door te bewegen, of… Maar dat kun je doen, ik kan zeggen ‘hier is Jeroens herinnering aan de zomer’ en dan kom ik en ben ik Jeroen zijn herinneringen aan de zomer, die kan ik dus ook lichamelijk incarneren. Hallo jongens, het gaat gewoon over territoria! Misschien is het genoeg dat we gedurende een tijdje gewoon zeggen ‘hier is de performance’, zodat we niets anders hoeven te zeggen. Wow, dat is schitterend! Okee! Nu volg ik niet meer! Ik was ergens anders. Goed, maar waar was je dan? Ik was ergens anders, maar ik ga helemaal akkoord. Het gaat dus om het organiseren van de ruimte als een energetisch veld, door telkens zones aan te wijzen als ‘hier’ en ‘daar’, waarna je erdoor kunt bewegen, waarbij je transformeert alsof je beweegt doorheen fundamentele issues en toestanden van de workshop. En tegelijk kun je nog altijd de ruimte op een alternatieve manier in kaart brengen door erdoorheen te bewegen en de geografie te hertekenen door het aanwijzen van nieuwe ‘hiers’ en ‘daars’ en het gebruiken van energie en die te transformeren, en… Wat ik wilde zeggen is simpelweg dat je ook ‘nu’ en ‘dit’ kunt gebruiken!

    ***

    Een uitgebreid verslag van de workshops, alsook notities van Jeroen Peeters over andere gebeurtenissen tijdens Connexive #1: Vera Mantero zijn te lezen op Sarma, on-line platform voor dans- en performancekritiek.