sarma

Van de acht stoelen blijft er altijd één leeg: die van de afwezige, doodverklaarde auteur. De andere zeven worden bezet door performers die een verleden hebben in bekende compagnies met een centrale artistiek leider, bijvoorbeeld Rosas van Anne Teresa De Keersmaeker, of Damaged Goods van Meg Stuart. Op scène staan Varinia Canto Vila, Bojana Cvejic, Ugo Dehaes, Alix Eynaudi, Emil Hrvatin, Rebecca Murgi en Katarina Stegnar. Ze zijn allen co-auteur van Collect-if by Collect-if, en dat is zowat het enige wat hen bindt.

Op welk punt kan die bonte kliek, ondanks de vele onderlinge verschillen, toch als collectief fungeren? Die vraag was leidraad tijdens hun onderzoek in de studio, antwoorden werden gezocht in persoonlijke ervaringen, theorie en kunstgeschiedenis. De uiteindelijke ‘podiumsituatie’ is een representatie van dat werkproces, onzekerheden en discussies incluis.

Om een voorstelling gaat het dus niet, eerder om een reeks voorstellen. Een poging van vier dansers om met simultane bewegingen één collectief lichaam te vormen. Of een simultaangesprek, waarin ieder ook letterlijk spreekruimte opeist. Daarom speelt de stem een belangrijke rol, zeker als na verloop van tijd elke propositie uitmondt in een geënsceneerde groepsdiscussie. Er blijken altijd handelingen, betekenissen of details waarover de performers het niet eens zijn.

Dat klinkt zwaar op de hand, maar het is allemaal speels, ontwapenend en bij momenten hilarisch gebracht. Op een videoscherm zwemt een man tegen de stroom in, de performers lopen rond in Mao-pakjes, met een kwinkslag worden bekende performances heropgevoerd. Zonder duidelijk kader of auteur blijkt hoe obsceen bepaalde handelingen kunnen zijn: naakte lichamen die spastisch bewegen, of een vechtpartijtje van twee vrouwen met een slagroomwafel.

Die onttakeling van het auteurschap heeft een wat cynisch trekje, maar wat komt er voor in de plaats? Geen collectief, eerder een bries van zwervende stemmen en zwevende concepten die daar rond cirkelen. En die blijven onvermijdelijk hangende. Collect-if by Collect-if cultiveert zo niet enkel het proces, het heeft ook politieke aspiraties, wil de idee van consensus problematiseren.

Nobele bedoelingen dus, bij momenten ook slim uitgewerkt, maar al bij al toch vooral een ‘interessante mislukking’. Collect-if by Collect-if mag dan al weigeren op zijn pootjes terecht te komen, een erg theatrale heropvoering van het proces op de bühne volstaat niet om dat statement hard te maken. Dat precies het theater in de weg zit, vraagt om een grondiger reflectie.