Choreografie voor stoorzenders
Some Notes Are is een voorlopige samenvattingen van de bedenkingen van choreograaf Heine Avdal over de weerslag van de netwerkmaatschappij op ons leven. Vooraleer u nu meteen beslist om thuis te blijven: dit stuk is geen droge lezing, maar een slim én amusant experiment.
'Some Notes Are' kun je beschreijven als een zelfsturend systeem dat Avdal installeerde in samenwerking met soundscaper Chrisoph de Boeck, een van zijn vaste kompanen in het collectief Deep Blue.
De toeschouwer is de 'ruis' die dat systeem verstoort. Dat gaat zo. De kijkers worden het podium op geleid waar Avdal onverstoorbaar een stoel aan een tape voortsleurt. Later herschikt hij even onverstoorbaar een stapel stoelen in steeds nieuwe configuraties. Daarbij produceert De Boeck, tokkelend op zijn laptop, het geratel van een tikmachine. Daarnaast weerklinken adviezen om je gsm uit te schakelen als je bij een 'priority seat' komt. De logica moet je als kijker zelf zoeken.
Later, als het publiek in de zaal zit, wordt het 'systeem' duidelijk. De voorstelling is een spel met echte en virtuele dingen stoelen, klanken, bewegingen en dus met aan- en afwezigheid van de performers en het publiek. In een briljante scène vult Avdal bijvoorbeeld een leeg stalen kader op met een 'doek' door er tape omheel te wikkelen. Zo ontstaat een projectiescherm. Dat toont eerst de actie zelf, die simultaat opgenomen wordt. Later wordt deze opname echter omgekeerd afgespeeld. Het scherm, dat er nog steeds is, lijkt zo weer te verdwijnen.
In ruil komt nu echter het publiek, dat eerst 'onzichtbaar' was, in beeld. Dat spel van omkeringen gaat eindeloos door. Net zoals het stuk geen duidelijk begin had, is er dan ook geen duidelijk einde. De actie deemstert, na een virtuele groet van de performers, langzaam met nog een laatste beeldomkering.
Avdal: "Ik werk al een paar jaar aan dit project. Het zijn aantekeningen, zoals de titel zegt. De klankband in het begin komt bijvoorbeeld van het openbaar vervoer in Yokohame. Ik werkte daar in kunstencentrum Bank Arch 1929. Ik speel de rol van een zaalwachter. Ik toon hoe de voorstelling georganiseerd is. Mijn bewegingen zijn daarom even functioneel als die van de typisten die je ziet in een filmpje."
De Boeck: "Ik registreer de actie. Vandaar het ratelen van de tikmachine. Dat was ooit het aangewezen middel om een opname te maken. Nu heb je camera?s. We spelen nieuwe en oude media tegen elkaar uit."
Avdal: "Zijn aanwezigheid en afwezigheid is een rode draad in het systeem. Het stuk toont hoe de code van een klassieke voorstelling verandert in een netwerkomgeving. Gebeurtenissen verhouden zich niet meer hiërarchisch, maar staat op gelijke voet naast elkaar, net zoals de performers en de kijkers."
De Boeck: "De kijker is een stoorzender in het systeem, maar ook een actieve participant. Hij staat voor programma waarvan hij de regels al doende moet achterhalen, alsof je de handleiding zocht. We passen dit stuk aan elke locatie aan, en we vermoeden dat het ook zal evolueren met de 'input' van de kijker."
WAAR EN WANNEER Kaaitheaterstudio's, Brussel, tot 10 juni, 20.30 uur. In juli in Peking, later onder meer in Kortrijk, Aalst, Gent, Amsterdam, Berlijn en Oslo.