sarma

Meg Stuart begon in 1996 onder de overkoepelende titel Insert skin met een reeks werken waarin beeldende kunstenaars verzocht werden "een beeld of een rekwisiet te creëren voor een lichaam in een choreografie, zoals een "kostuum" kan beschouwd worden als een installatie voor een lichaam". Voor Insert skin #3, met de titel Splayed mind out werd dat meer: een intensieve samenwerking van een kleine maand met videast Gary Hill, die in zijn installaties vaak werkt op het verband tussen tijd, taal en lichaam. Het gaat om "work in progress", want tot op het allerlaatste moment werd er gesleuteld aan de beelden.

Maar wat een beelden. In een vroegere voorstelling van Meg Stuart als No longer ready-made is een zekere inleving mogelijk in de werkelijkheid van wat op scène gebeurt, ook al lijken de lichamen, vaak onherroepelijk (ver)vreemde dingen, met oncontroleerbare tics en stuiptrekkingen. De bewegingen staan er in een groter verband, en dat zorgt ervoor dat we de lichamen niet als radicaal onbegrijpelijke dingen zien, maar veeleer als resten van een menselijk verhaal, waarvan de samenhang verloren ging.

Deze voorstelling daarentegen is op een zeer nadrukkelijke manier een montage van beelden. Nadrukkelijk, omdat de naden tussen de verschillende beelden echte breuken zijn, de beelden telkens een vrij korte duur hebben en soms uiterst verschillend van opbouw zijn. Voeg daar dan nog tekst- en klankinterventies van Hill bij, die op een al even radicale manier uit elkaar vallen in zuivere lichaamsgeluiden (kreunen en ademstoten) of in mootjes gehakte of onbegrijpelijk vervormde zinnen: dat is Splayed mind out. Een stuk waarin je als kijker radicaal, en op soms beangstigende manier op jezelf teruggewopen wordt.

Een kritiek op deze voorstelling kan niets anders zijn dan een gedetailleerde analyse van de wijze waarop deze fragmenten toch een compositie vormen en verwijzen naar de titel. Die heeft het immers niet over "uiteengespat lichaam" maar over "uiteengespatte geest". En meer dan eens roepen de beelden inderdaad de radicale dissociatie tussen lichaam en geest op die je aantreft bij waanzin of bij sterke mentale "afwezigheid". Nu het werk nog in opbouw is, heeft zo'n analyse weinig zin. Maar dat dit stuk in de radicaliteit van zijn opbouw een grensverleggend potentieel heeft, lijkt nu al duidelijk.

Meg Stuart en Gary Hill met "Splayed mind out", Kaaitheaterstudio's, Brussel, 23 april. Vanavond is er nog een voorstelling.