Het onmerkbare merkbaar maken
Marc Vanrunxt en Champ d'Action creëren met 'Raum' een bezwerende staat van zijn
Contextual note
Binnenkort verschijnt de auteursversie van dit artikel op www.sarma.be.
Er zijn van die bezigheden die nooit vervelen. Niet zozeer omdat ze de tijd verdrijven, maar omdat ze hem gewoon overbodig maken. Zoals luisteren naar de ruisende zee. Of kijken naar voorbijtrekkende wolken. Raum biedt een gelijksoortige ervaring.
De Amerikaanse componist Morton Feldman had een bijzondere interesse voor oosterse tapijten. Het viel hem op dat de Anatolische versies minder bekommerd leken om de weergave van perfecte symmetrie en spiegelbeelden dan hun Perzische tegenhangers. In plaats van een mechanische reproductie van patronen en kleurvlakken, waren de tekeningen op die tapijten veeleer idiomatisch, bevonden ze zich tussen beweging en stilstand. Die vaststelling ging als uitgangspunt fungeren voor Feldmans eigen composities, die één fluide beweging in verschillende patronen laten verglijden. Duur werd daarbij onbelangrijk.
De twee composities die het ensemble Champ d'Action tijdens Raum vertolkt, Patterns in a chromatic field en Crippled symmetry , vormen samen een akoestische ruimte die een ijle sfeer oproept, waarin het samenspel van klanken langzaamaan van kleur verschiet.
De choreografie die zich hierbinnen ontwikkelt, volgt hetzelfde patroon als dat van Turkse tapijten. Drie dansers zetten een paar lijnen uit die tergend traag en met een overdonderende precisie worden uitgevoerd. Wanneer ze even later met hun gezichten naar ons toe gericht zijn, wordt de strakheid nog doordringender. Hun bewegingen lijken te ontspringen aan een trillend ooglid en trekken langzaamaan verder tot aan een gekrulde kleine teen.
Een buitengewoon oog voor detail heeft Marc Vanrunxt altijd al gehad. Voor Raum drijft hij die gave naar nieuwe hoogtes en maakt hij het onmerkbare merkbaar. Licht, muziek, objecten en bewegingsfrasen zijn geen afzonderlijke constructies meer die op een of andere manier in elkaar klinken, maar vormen een symbiose die uitmondt in een fijnmazig veld van ervaringen. De inspanning die je als toeschouwer levert om mee te stappen in dat proces, is paradoxaal: je moet wakker genoeg zijn om de onderliggende mechanismen te ontwaren en tegelijkertijd je poorten naar het onderbewuste wijd genoeg openzetten om mee te kunnen deinen op de stroom van dromerigheid.
Muziekdoos
Het tweede gedeelte van de voorstelling biedt in dat opzicht meer manoeuvreerruimte omdat het choreografische en muzikale keurslijf wat losser komt te zitten. Er is nu plaats voor vloeiende lijnen en de precisie uit het vorige deel krijgt daardoor iets kwetsbaars. Op drie vlakken draaien de dansers rond, terwijl ze in kleurige doeken gewikkeld worden. Als poppetjes in een muziekdoos die bijna afgespeeld is.
Een betoverend beeld, van een onwerkelijke schoonheid, zoals zoveel passages uit Raum . Flitsende actie is hier niet te beleven, wel een boeiende trip naar een onvermoede schemerzone. Dit is een tijdloze voorstelling, in alle betekenissen van het woord.
,,Raum" van Marc Vanrunxt (Kunst/Werk en Champ d'Action). Gezien op 8 december in Brussel. Nog te zien op 25/1 in Vooruit (Gent) en 2/5 in Concertgebouw (Brugge). Inlichtingen: 03-457.41.27.
www.kunst-werk.be
www.champdaction.be
De Amerikaanse componist Morton Feldman had een bijzondere interesse voor oosterse tapijten. Het viel hem op dat de Anatolische versies minder bekommerd leken om de weergave van perfecte symmetrie en spiegelbeelden dan hun Perzische tegenhangers. In plaats van een mechanische reproductie van patronen en kleurvlakken, waren de tekeningen op die tapijten veeleer idiomatisch, bevonden ze zich tussen beweging en stilstand. Die vaststelling ging als uitgangspunt fungeren voor Feldmans eigen composities, die één fluide beweging in verschillende patronen laten verglijden. Duur werd daarbij onbelangrijk.
De twee composities die het ensemble Champ d'Action tijdens Raum vertolkt, Patterns in a chromatic field en Crippled symmetry , vormen samen een akoestische ruimte die een ijle sfeer oproept, waarin het samenspel van klanken langzaamaan van kleur verschiet.
De choreografie die zich hierbinnen ontwikkelt, volgt hetzelfde patroon als dat van Turkse tapijten. Drie dansers zetten een paar lijnen uit die tergend traag en met een overdonderende precisie worden uitgevoerd. Wanneer ze even later met hun gezichten naar ons toe gericht zijn, wordt de strakheid nog doordringender. Hun bewegingen lijken te ontspringen aan een trillend ooglid en trekken langzaamaan verder tot aan een gekrulde kleine teen.
Een buitengewoon oog voor detail heeft Marc Vanrunxt altijd al gehad. Voor Raum drijft hij die gave naar nieuwe hoogtes en maakt hij het onmerkbare merkbaar. Licht, muziek, objecten en bewegingsfrasen zijn geen afzonderlijke constructies meer die op een of andere manier in elkaar klinken, maar vormen een symbiose die uitmondt in een fijnmazig veld van ervaringen. De inspanning die je als toeschouwer levert om mee te stappen in dat proces, is paradoxaal: je moet wakker genoeg zijn om de onderliggende mechanismen te ontwaren en tegelijkertijd je poorten naar het onderbewuste wijd genoeg openzetten om mee te kunnen deinen op de stroom van dromerigheid.
Muziekdoos
Het tweede gedeelte van de voorstelling biedt in dat opzicht meer manoeuvreerruimte omdat het choreografische en muzikale keurslijf wat losser komt te zitten. Er is nu plaats voor vloeiende lijnen en de precisie uit het vorige deel krijgt daardoor iets kwetsbaars. Op drie vlakken draaien de dansers rond, terwijl ze in kleurige doeken gewikkeld worden. Als poppetjes in een muziekdoos die bijna afgespeeld is.
Een betoverend beeld, van een onwerkelijke schoonheid, zoals zoveel passages uit Raum . Flitsende actie is hier niet te beleven, wel een boeiende trip naar een onvermoede schemerzone. Dit is een tijdloze voorstelling, in alle betekenissen van het woord.
,,Raum" van Marc Vanrunxt (Kunst/Werk en Champ d'Action). Gezien op 8 december in Brussel. Nog te zien op 25/1 in Vooruit (Gent) en 2/5 in Concertgebouw (Brugge). Inlichtingen: 03-457.41.27.
www.kunst-werk.be
www.champdaction.be